Bu rehberimizde, Cardano (ADA) nedir, Cardano (ADA) ne işe fayda üzere soruların yanıtlarını bulabilirsiniz
Cardano Nedir?
Cardano, merkezi olmayan uygulamalar için dağıtılmış bir hesaplama platformu ve ekosistemdir. Platformun resmi web sitesine buradan ulaşabilirsiniz.
Platform, mevcut Blockchain sistemlerinin bilinen tüm sorunlarını, en kıymetlisi ölçeklenebilirlik, birlikte çalışabilirlik ve esnekliği çözme niyetiyle oluşturulmuştur. Bilimsel bir yaklaşıma odaklanan ve hakemli akademik araştırmaya dayanan tabanda inşa edilmiştir.
Cardano, kusursuz ve inançlı varlık transferi, gelişmiş akıllı kontrat fonksiyonelliği ve çok karmaşık DApp’leri bile barındırma ve çalıştırma yeteneğini sağlamayı amaçlamaktadır.
Cardano’nun birtakım eşsiz gayeleri şunlardır:
- Muhasebe ve hesaplamanın farklı katmanlara ayrılması
- Hakemli araştırma
- Tıpkı defterdeki birden fazla varlığın hesaba katılması gerektiğini kabul etmek
- Düzenleyiciler için Bitcoin’den kimi temel prensiplerden ödün vermeden ticaretle etkileşimde bulunacak sağlıklı bir orta yer bulma
- Düzenleyici kurumlarla tam ahenk
Cardano proof-of-stake konsensus düzeneği kullanıyor. Kendi pos algoritmalarını geliştirdiler ve bu pos algoritmasına Ouroboros ismini verdiler. Cardano’nun kaynak kodu Haskell’de yazılmıştır ve büsbütün açık kaynak kodlu ve patentsizdir.
Geliştiricilerinin, gelecekteki yükseltmeler (güncellemeler) için büsbütün yeni ve esnek bir şey inşa etmeye çalıştıklarından ve düzenleyici kurumlar ile ağlarını düzenleyici ihtiyaçlara uygun hale getirmek için daima diyalog halinde oldukları için benzeri projelerden çok farklıdır.
Cardano Blockchain’in token’ının ismi birinci bilgisayar programcısı olarak tanınan 19. yüzyıl matematikçisi Ada Lovelace’den alınmış ve ADA olarak belirlenmiştir. Uzun vadede Cardano Blockchain’i birden fazla token’a konut sahipliği yapabilir.
Kurucuları ve Tarihi
Cardano, Charles Hoskinson’ın projesidir. Hoskinson, Ethereum ve Bitshares’in kurucu ortağıydı Ethereum projesini daha fazla geliştirme uyuşmazlığından ötürü bıraktı ve IOHK şirketini Jeremy Wood ile birlikte kurdu. Bu şirket faal yazılım geliştirmesi yapıyor ve Cardano ekosistemini geliştiren ve yöneten üç tertipten biri.
Başkası ise, düzenleyici otoritelerle takviye ve çalışmayı amaçlayan kar emeli gütmeyen bir kuruluş olan Cardano Vakfı’dır.
Son olarak, en azından Cardano’nun Blockchain ekosistemine ticari teşebbüsleri ve iş entegrasyonunu kuluçkaya yatıran Emurgo’dır.
Cardanos token satışı neredeyse iki yıl sürdü ve 01 Ocak 2017’de yaklaşık 63 milyon dolarlık bir fon sağlandı.
Cardano ana ağı 29 Eylül 2017 Cuma günü faaliyete geçti.
Cardano Madenciliği Yapılabilir mi?
Hayır, Cardano’nun düzeneği delil (Proof of stake) niteliğindedir. Platformdaki token’lar madencilik yapılarak çıkarılamaz.
Proof of Stake (Teminat Kanıtı)
Bir kripto para ünitesi için teminat delilini (Proof of stake) kullanmak hararetle tartışılan bir tasarım seçeneğidir, lakin inançlı oylama sağlamak için bir sistem eklediği, ölçeklendirme kapasitesi daha fazla olduğu ve daha egzotik teşvik programlarına müsaade verdiği için, Cardano bunu benimsemeye karar vermiştir.
Cardano’nun teminat ispatı protokolü Ouroboros olarak isimlendirilmekte ve Edinburgh Üniversitesi’nden Profesör Aggelos Kiayias liderliğindeki beş akademik kurumdan son derece yetenekli bir kriptograf grubu tarafından tasarlanmıştır. Titiz bir kriptografik model kullanarak oluşturulmuş bu protokol inançlı olmanın ötesinde getirdiği temel yenilik, birçok protokolün bileşiminin fonksiyonelliği artırmasına müsaade veren modüler ve esnek bir dizayndır.
Bu modülerlik, yetkilendirme, yan zincirler, abone olunabilen denetim noktaları, hafif istemciler için daha uygun data yapıları, farklı rasgele sayı oluşturma biçimleri ve hatta farklı senkronizasyon varsayımları üzere özelliklere müsaade verir. Bir ağ, binlerce kullanıcıya ve hatta milyarlarca kullanıcıya sahip olmaktan geliştikçe, mutabakat algoritmasının ihtiyaçları de değişecektir. Bu nedenle, bu değişikliklere ahenk sağlamak için kâfi esnekliğe sahip olmak ve hasebiyle bir kripto para ünitesinin kalbini geleceğe hazır hale getirmek çok değerlidir.
Cardano’yu Başka Kripto Paralardan Ayıran Nedir?
Cardano büsbütün finanse edilen bir gelişim grubuna sahip ve istekli çalışmaya dayanmamaktadır. Ve en değerlisi proje bilimsel bir yaklaşımla inşa edilmiş birinci kripto para projesidir.
Ayrıyeten, yazılım mimarileri benzersizdir, Cardano farklı katmanlarda muhasebe ve hesaplamayı birbirinden ayırır. Bu katmanlı mimari tıpkı vakitte ölçeklenebilirliğe de sahiptir. Örneğin, Cardano “herkesin tüm bilgilere gereksinimi olmadığını” düşünüyor. Bu yaklaşım, verimliliği, suratı ve süreç randımanını artırıyor.
Pozoloji algoritmaları Ouroboros’un Milletlerarası Kriptografi Konferansı’nda kriptografi topluluğu tarafından hakemli olarak değerlendirilip kabul edilen birinci model olduğu sav ediliyor.
Ouroboros protokolü, bir sonraki blok üreticisinin rasgele bir paydaş havuzundan seçildiği zincir tabanlı bir PoS protokolüdür. Bir blok üreticisi olarak seçilme mümkünlüğü sahip olduğu token sayısının büyüklüğüne orantılı olarak artar. Ayrıyeten, ADA sahipleri protokol değişikliklerinde oy kullanma hakkına sahiptir.
Neden Cardano?
Cardano, 2015 yılında ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkma hedefi ise kripto para ünitelerinin tasarlanma ve geliştirilme formunu değiştirme uğraşıdır. Makul bir yenilik kümesinin ötesinde genel odak noktası, kullanıcılarının gereksinimlerini ve entegrasyon arayan öbür sistemleri daha âlâ açıklayan daha istikrarlı ve sürdürülebilir bir ekosistem sağlamaktır.
Pek çok açık kaynak projesinin ruhuna uygun olarak, Cardano kapsamlı bir yol haritasıyla yahut hatta yetkili bir teknik incelemeyle başlamadı. Daha fazla, bir tasarım unsurları, mühendislik en güzel uygulamaları ve keşif yolları koleksiyonunu benimsedi.
Cardano’nun kıymetli özellikleri şu halde maddelenebilir:
- Muhasebe ve hesaplamanın farklı katmanlara ayrılması
- Epeyce modüler fonksiyonel kodda çekirdek bileşenlerin uygulanması
- Hakemli araştırmalarla rekabet etmeyi amaçlayan bir kümeye sahiptir. Bu kümede akademisyenler ve geliştiriciler yer alır
- Disiplinler ortası gruplar ağır bir biçimde kullanım sağlayabilir
- İnceleme sırasında keşfedilen sıkıntıları düzeltmek için teknik incelemeler, uygulama ve yeni araştırma ortasında süratli yineleme
- Ağı yok etmeden sonradan konuşlandırılan sistemleri yükseltme hünerini geliştirme
- Merkezi olmayan bir finansman düzeneği geliştirerek gelecekteki kullanımları gayeler
- Makul ve inançlı bir kullanıcı tecrübesi ile taşınabilir aygıtlarda çalışabilmeleri için kripto para ünitelerinin dizaynını güzelleştirmeye yönelik uzun vadeli bir bakış
- Paydaşları kripto para ünitelerinin süreçlerine ve bakımına yaklaştırmak
- Birebir defterde birden fazla varlığı hesaba katma muhtaçlığını kabul etme
- Mantıklı özellikleri benimseyerek yaklaşık 1.000 altcoin’den bir şeyler öğrenme uğraşı
- Eski sistemlerin gereksinimlerine ahenk sağlamak için gayretler
- Ticaretin toplumsal ögelerini keşfetme imkanı sunma
- Düzenleyicilerin Bitcoin’den miras kalan birtakım temel prensiplerden ödün vermeden ticaretle etkileşime girmesi için sağlıklı bir orta yol bulma
Cardano’yı (ADA) Nereden ve Nasıl Satın Alabilirim?
ADA’yı Türk Lirası ile almak için Türkiye’nin en büyük kripto para borsası Paribu‘yu kullanabilirsiniz.
“Cardano Nasıl Satın Alınır” başlıklı rehberimizle 4 adımda Cardano nasıl satın alabileceğinizi görebilirsiniz.
Cardano’nun Gelecek Planları
Cardano’nun ana platformunu geliştirmenin yanı sıra tezli planları var. Platforma yan zincirleri, sanal bir makineyi, Cardano banka kartı ve insan dostu adresleri entegre etmeyi amaçlıyorlar.
Projenin geniş bir kapsamı var ve hayli savlı. Tüm bunların başarılıp başarılmadığını vakit gösterecek.
Kıymetlendirmemiz
Cardano, teknolojik bakış açısından heyecan verici bir proje. Çok âlâ düşünülmüş ve fütüristik bir yaklaşıma sahip. Bununla birlikte, şayet pos-algoritmaları büsbütün inançlı olduklarını ispatlarsa bu büyük bir haber olacak.
Proof-of-stake düzgün araştırılmış ve işin ispatı olarak test edilmiş değil. Cardano çok savlı projelerini gerçekleştirebilirse, akıllı mukavele ve bilgi ekosistemi alanında önderlerden biri olacağından kuşkum yok.
Şimdilik, Cardano yetkili bir takım olduklarını ve bu grubun şimdiye kadar ortaya koyduğu şeyin etkileyici olduğunu gösterdi. Yatırımcıların bakış açısına nazaran, projenin başarılı bir formda gerçekleşmesi beklentisiyle, azamî arzın nispeten yüksek ve piyasa pahası de epey yüksek olduğu düşünülmelidir.
Turkish
English